Gradska narodna biblioteka „Žarko Zrenjanin“
Gradska narodna biblioteka „Žarko Zrenjanin“ samostalna je ustanova kulture koju je osnovala Skupština opštine Zrenjanin (danas Grad Zrenjanin). Matična je svim bibliotekama Srednjobanatskog okruga (Zrenjanin, Novi Bečej, Žitište, Sečanj, Nova Crnja). Članica je Zajednice matičnih biblioteka Srbije, Bibliotekarskog društva Srbije i Asocijacije bibliotekara Banata.
Pored primarne bibliotečko-informacione delatnosti (prikupljanja, obrade, čuvanja, korišćenja i izdavanja bibliotečke građe, staranja o knjižnom fondu i kao i pružanja informacija koje se odnose na bibliotečku građu korisnicima) koja se ostvaruje kroz rad dečijeg, pozajmnog, naučnog i zavičajnog odeljenja, Gradska narodna biblioteka „Žarko Zrenjanin“ prepoznatljiva je i jedinstvena, ne samo u lokalnoj sredini, već i u odnosu na druge bibliotečke sisteme u našoj zemlji.
U Gradskoj narodnoj biblioteci „Žarko Zrenjanin“ dosledno je sprovedena ideja koja se javila tokom samog razvoja Biblioteke: da na jednom mestu bude okupljeno sve ono što je na bilo koji način u vezi sa knjigom, tako da danas u sklopu Biblioteke postoje: štamparija sa knjigoveznicom i knjižara biblioteke, „Klub knjige“. Takođe, Gradska narodna biblioteka „Žarko Zrenjanin“ poslednjih četrdeset godina ima prepoznatljivu izdavačku delatnost u okviru koje je objavljeno preko 400 naslova u tiražu od 500.000 primeraka.
Fotogarfije Gradske biblioteke pogledajte ovde
ISTORIJAT
Na tradicijama zanatskih i verskih biblioteka, srpskih, mađarskih, nemačkih i drugih čitaonica, građanskih i školskih društava za čitanje, železničkih i drugih bibliotečkih društava na ovom terenu, koji su delovali sredinom devetnaestog veka (1838-1839), osnovana je 10. marta 1861. godine Prva srpska čitaonica u Velikom Bečkereku. Preko svih ovih institucija i društava razvijalo se bibliotekarstvo u gradu, tako da je između dva svetska rata radila praktično gradska biblioteka, čiji je skoro kompletan fond izgoreo za vreme okupacije 1941. godine kada je nemačka uprava spalila biblioteku. Od spasenih ostataka, dobrovoljnih priloga i poklona, formirana je novembra 1944. godine današnja gradska narodna biblioteka kojoj je dato ime narodnog heroja iz ovog grada – Žarka Zrenjanina. Najpre je bila u zajednici sa Narodnim muzejem, a od 1946. godine je samostalna ustanova. Fond joj je u početku bio skroman, obuhvatajući tek nekoliko desetina hiljada bibliotečkih jedinica. Biblioteka danas broji oko 174.773 jedinica bibliotečke građe.
ZNAČAJNI PROJEKTI I PROGRAMI
Biblioteka organizuje brojne aktivnosti koje neguju i afirmišu njenu osnovnu delatnost: književne večeri i promocije novih knjiga i časopisa iz najrazličitijih oblasti stvaralaštva, susrete sa dečjim piscima, prodajne sajmove knjiga i izložbe. „Čitalačka značka“ spada u red najznačajnijih aktivnosti i programa namenjenih deci. Odvija se u školama, a cilj joj je da afirmiše stvaralaštvo jednog ili više dečjih pisaca. U vreme trajanja „Čitalačke značke“, koju Biblioteka realizuje već dvadeset i sedam godina, deca čitaju dela odabranog pisca, ali i drugih pisaca po svom izboru i vode čitalačke dnevnike. Najuspešniji čitalački dnevnici se nagrađuju.
Kulturna manifestacija sa najdužom tradicijom je „Pesnička štafeta“. Već 37 godina ona se odvija u pedesetak škola na području svih srednjobanatskih opština, uključujući opštinu Titel. Domaćin „Štafete“ uvek je jedan od poznatih dečjih pesnika čiju knjigu Biblioteka objavljuje specijalno za tu priliku. U okviru izdavačke delatnosti biblioteka je objavila preko 400 naslova u tiražu od 500.000 primeraka. Izdavačka delatnost je organizovana u okviru nekoliko edicija. U okviru izdavačkog programa Biblioteke izlazi i časopis za kulturu, umetnost i društvena pitanja „Ulaznica“ čiji se prvi broj pojavio 1967. godine, a do sada je izašlo 223 broja. Prosečno izlazi pet brojeva godišnje. U poslednjih sedamnaest godina ustaljena je praksa da jedan broj bude posvećen literarnom konkursu koji časopis raspisuje za neobjavljenu pesmu, priču i esej. Konkurs časopisa „Ulaznica“ tokom godina postao je jedan od značajnijih literarnih konkursa u Srbiji na koji svake godine pristiže veliki broj radova iz zemlje i regiona. Jedan broj časopisa „Ulaznica“ tokom godine posvećuje se delu Todora Manojlovića.
Gradska narodna biblioteka „Žarko Zrenjanin“ osnovala je 1991. godine Fond „Todor Manojlović“. Fond je osnovan sa ciljem da istražuje, objavljuje i afirmiše dela Todora Manojlovića, kao i da podstiče književno stvaralaštvo uopšte. Do sada je objavljeno devet knjiga Izabranih dela Todora Manojlovića, kao i šest knjiga u biblioteci „Susreti“. Fond je ustanovio specijalnu nagradu „Nagrada za moderni umetnički senzibilitet“ koja se dodeljuje stvaraocima iz različitih oblasti umetnosti. Do sada je dodeljeno 19 nagrada a objavljeno je 17 knjiga u okviru biblioteke „Feniks“.