Narodni muzej Zrenjanin osnovan je 1906. godine kao Muzej Torontalske županije.
Zrenjaninski Narodni muzej proglašen je za najbolji muzej u Srbiji u 2006. godini zbog velikog broja posetilaca – preko 85.000, 34 organizovane tematske izložbe i renovirane stalne postavke.
Od 1966. godine nalazi se u zgradi bivše Finansijske palate, na Trgu Slobode, u samom centru grada. Zrenjaninski Narodni muzej spada u kategoriju muzejskih ustanova kompleksnog tipa, zavičajnog karaktera i svojim istraživačkim radom pokriva područje srednjeg Banata. Ovakvim načinom organizacije bogato kulturno nasleđe ovog područja iz oblasti prirode, arheologije, etnologije, umetnosti i istorije došlo je u okvire sistematske zaštite i stručne obrade jedne specijalizovane ustanove sa stručnjacima svih potrebnih profila.
Unutar zbirki pet odeljenja Muzeja smešteno je preko 33.000 muzejskih predmeta a pomenućemo samo nekoliko najznačajnijih zbirki: zbirka hladnog i vatrenog oružja, zbirka kapa zlatara, likovna zbirka sa značajnim fondom slika iz XVIII i XIX veka, zbirka nakita iz praistorije i srednjeg veka, zbirka ptica. Muzej ima i Pedagoško-informativnu službu, Dokumentacioni centar, restauratorsku i konzervatorsku radionicu, fotografsko odeljenje kao i stolarsku radionicu. U Muzeju postoji i stručna biblioteka sa preko 5.000 naslova.
Od 2005. godine Narodni muzej Zrenjanin raspolaže sa tri izložbena prostora u prizemlju zgrade (Salon, Mali salon i Hol) u kojima se predstavljaju tematske izložbe. Zrenjaninski Narodni muzej proglašen je za najbolji muzej u Srbiji u 2006. godini zbog velikog broja posetilaca – preko 85.000, 34 organizovane tematske izložbe i renovirane stalne postavke. Od tada muzej je ostvario kontinuitet u radu organizujući zanimljive i atraktivne izložbe i ostale aktivnosti.
STALNA POSTAVKA
PRIRODNJAČKO ODELJENJE se sastoji od dve celine: dioramskog prikaza živog sveta Banata i trodimenzionalne postavke fosilnih ostataka. Dermoplastični (trajni preparati) riba, gmizavaca i sisara, postavljeni su u prostoru koji je uredjen tako da predstavlja njihova prirodna staništa. Prikazane su životinjske vrste koje su odavno nestale ili su veoma retke na našim terenima. Postavka fosilnih ostataka ima za osnovnu ideju da fosilizovane kosti budu izložene u tri dimenzije – da bi se dočaralo prirodno nalazište ( deo postavke na tlu) i prirodna veličina ovih davno nestalih vrsta (deo postavke u prostoru).
ARHEOLOŠKO ODELJENJE svojim fondom spada među najbogatije zbirke u Srbiji. Koncepcija stalne postavke zasniva se na hronološkom predstavljanju od najstarijeg vremenskog perioda 6.400 godine pre naše ere do srednjeg veka i obuhvata sledeće epohe: neolit – starčevačka, vinčanska, potiska kultura, eneolit, bronzano doba, rimsko-provincijska kultura, sarmatska kultura, seoba naroda i srednji vek (XII-XIII vek). Na postavci je izloženo preko 500 eksponata.
ISTORIJSKO ODELJENJE čine zbirke starije i novije istorije, kao i Soba istorije sporta. Zbirka novije istorije stalne postavke prikazuje prošlost našeg zavičaja od poslednje četvrtine XIX veka do kraja prve polovine XX veka kroz ekonomski, društveni, politički i kulturni život. Postavka se sastoji od originalnog materijala: umetničkih slika, trodimenzionalnih predmeta, originalnih dokumenata (ili njihovih faksimila i fotokopija), fotografija i drugog materijala . Zbirka starije istorije obuhvata i prikazuje period od početka XIV veka, od nastanka grada, do druge polovine XIX veka. Na postavci se može videti originalni prepis Povelje Marije Terezije iz 1769. godine, kojom se u ondašnjem Bečkereku reguliše čitav društveno-ekonomski život, a koja je bila preduslov da bi Bečkerek stekao status grada. Vezano za kulturni razvoj grada značajna je izložena Povelja iz 1847. godine kojom se odobrava osnivanje štamparije u Velikom Bečkereku. Izuzetno mesto u postavci zauzimaju dobro očuvani primerci mačeva iz XI-XII veka, ukrasni predmeti, pečati, originalna zastava Torontalske županije i vatreno i hladno oružje iz XVIII i XIX veka. Soba istorije sporta prikazuje istorijat sporta u našem gradu od kraja XIX veka do danas. Poseban akcenat je stavljen na olimpijske igre gde je učestvovalo (treneri, sudije i igrači) 39 naših sugrađana. Njih desetoro osvojilo je ukupno 16 medalja od toga 6 zlatnih, 3 srebrne i 7 bronzanih. Postavka Sobe sporta obuhvata oko 300 predmeta – sportske rekvizite i opremu, odličja sa takmičenja – originale i odlivke, priznanja zaslužnim sportistima i sportskim radnicima, kao i dokumenta i fotografije sportista i sportskih događaja svih nivoa – od gradskih takmičenja do olimpijada.
UMETNIČKO ODELJENJE obuhvata dva segmenta – likovnu i primenjenu umetnost. Zbirka likovne umetnosti po značaju predstavlja jednu od najvrednijih zbirki u Vojvodini a po sadržini presek onoga što se u periodu od XVIII do kraja XX veka na umetničkom planu zbivalo u Vojvodini i šire, sa posebnim akcentom na Banat i velikobečkerečke slikarske ateljee. Najstariji eksponati likovne zbirke svrstani u stalnu postavku potiču iz prve polovine XVIII veka . Među takvim radovima od posebnog značaja su ikone Šerbana Popovića iz 1744. godine. Prateći dalje hronološki tok i u doba baroka, klasicizma, bidermajera, romantizma, realizma i u modernim pravcima XX veka pojavljuju se poznata imena kao što su: Dimitrije Popović, Nikola Nešković, Nikola Aleksić, Konstantin Daniel, Đura Jakšić, Novak Radonić, Pavle Simić, Uroš Predić, Stevan Aleksić, Aleksandar Sekulić… Narodni muzej Zrenjanin Posebnu celinu stalne postavke čine legati Uroša Predića, Tivadara Vanjeka, Zlate Markov Baranji, Ljubice Tapavički, Pauline Sudarski i Friderike Bende-Kovačev.
Zbirka primenjene umetnosti čini zaokruženu celinu Umetničkog odeljenja obuhvatajući predmete sakupljene od samog osnivanja Muzeja 1906. godine. Kolekciju sačinjavaju eksponati od porcelana, fajansa, stakla, metala kao i komadi stilskog nameštaja. Ovaj deo postavke donosi presek plemićkog, ali pretežno građanskog enterijera sa predmetima pokućstva Vojvodine u vremenskom rasponu od XVIII do kraja XIX veka. Stilske osobenosti eksponata uklapaju se u barok i klasicizam sa njegovom građanskom varijantom, bidermajer stilom. Najveći broj eksponata predstavlja import, najčešće iz Austrije, Mađarske, Češke, ali i iz Nemačke, Francuske i Italije, dok je vrlo mali broj rad lokalnih radionica. Narodni muzej Zrenjanin
ETNOLOŠKO ODELJENJE obuhvata pet prostorija u kojima je prezentovan seoski enterijer tzv. „prednjih“ ili „čistih“ odnosno gostinskih soba s kraja XIX i početka XX veka (mađarska, rumunska, slovačka i srpska soba) kao i enterijer srpske kuhinje istog perioda, dok se u ostalim prostorijama nalaze nošnje naroda i narodnosti Srednjeg Banata i predmeti povezani sa seoskim zanatima, zemljoradnjom i stočarstvom. Zrenjaninski Narodni muzej je zavičajnog tipa i etnološka postavka pokriva područje Srednjeg Banata i samim tim predstavlja suživot u kojem se ogledaju sličnosti, razlike i međusobni uticaji svih naroda koji žive na ovim prostorima.
Radno vreme Salona i Malog salona Narodnog muzeja:
radnim danima od 9 do 13 časova i od 14 do 19 časova subotom od 9 do 13 časova i od 17 do 21 čas
Radno vreme stalne postavke
radnim danom od 8:30 do 18:30 časova subotom od 8:30 do 12:30 časova
Molim nekog ko ovo procita da mi pomogne davanjem informacije o knjizi iz istorije dvanaeste banatske ili nemacke regimente, mislim da je izdanje i delo istoricara iz muzeja u Zrenjaninu.Unapred hvala, Miroslav
Miroslave, mislim da cete odgovor na ovakovo pitanje pre dobiti u Istrijskom arhivu ili u Muzeju nego na sajtu zaduzenom za turisticku promociju grada. Bar ja tako mislim, Pozdravljam.